شب یلدا

فرارسیدن شب چله و یلدا بر شما ایرانیان خجسته و فرخنده باد!

گرد آمدیم:

شبچره ای بود و آتشی،

گفت و شنود و قصه و نقلی ز سیر و گشت ...

وقتی که برشکفت گل هندوانه، سرخ

در اوج سرگذشت

یلدا، شب بلند، شب بی ستارگی

لختی به تن طپید و به هم رفت و درشکست

با خانه می شدیم که گرد سپیده دم

بر بام می نشست

« سیاوش کسرایی »

جشن شب یلدا جشنیست که از 7000 سال پیش تا کنون در میان ایرانیان برگزار میشود. 7000 سال پیش نیاکان ما به دانش گاهشماری دست پیدا کردند و دریافتند که نخستین شب زمستان بلندترین شب سال است. در این جستار از سخنرانی دکتر جنیدی و دکتر کزاری برداشت هایی شده:

جشن شب یلدا، همانند جشنهایی همچون نوروز و مهرگان، پس از تازش اسکندر، تازیان، و مغولها پابرجا مانده است و در تک تک خانه های ایرانیان راستین با گردآمدن خانواده ها به دور هم برگزار میشود.

« ادامه مطلب ... »

یلدا و مراسمی که در نخستین شب زمستان و بلندترین شب سال برپا می کنند٬ سابقه ای بسیار دراز داشته و مربوط می شود به ایزدمهر که در گفتار جشن مهرگان درباره اش سخن رفت. این رسوم ویژه آریا یی هاست و بخصوص پیروان آیین مهر٬ هزاران سال است در ایران زمین برپا می دارند. شب یلدا٬ شب زایش و تولد مهر است که به یادگار آن جشن گرفته می شد.

« ادامه مطلب ... »

یلدا برگرفته از واژه ای سریانی است و مفهوم آن « میلاد» است. ایرانیان باستان این شب را شب تولد الهه مهر « میترا» می پنداشتند، و به همین دلیل این شب را جشن می گرفتند و گرد آتش جمع می شدند و شادمانه رقص و پایکوبی می کردند.آن گاه خوانی الوان می گستردند و « میزد» نثار می کردند.

«میزد»  نذری یا ولیمه ای بود غیر نوشیدنی، مانند گوشت و نان و شیرینی و حلوا، و در آیین های ایران باستان برای هر مراسم جشن و سرور آیینی، خوانی می گستردند که بر آن افزون بر آلات و ادوات نیایش، مانند آتشدان، عطردان، بخوردان، برسم و غیره، برآورده ها و فرآورده های خوردنی فصل و خوراک های گوناگون، از جمله خوراک مقدس و آیینی ویژه ای که آن را « میزد» می نامیدند، بر سفره جشن می نهادند.

« ادامه مطلب ... »

یلدا شب بیداریست، شب دراز مهربانى، شب مهرباوران و مهریاران، شب مهر گستران و مهرکاران...

شب است و گیتی غرق در سیاهی

شب بلند است و سیاهی پایدار ، ولی

باور به نور و روشنایی است ،

که شام تیره ما را ، از تاریکی می رهاند

و از دل شبهای یلدا ، جشن مهر و روشنایی به ما ارمغان می رساند

تیرگی هاتان در دل نور خاموش باد ،

شب یلدا را به نور قرنها قدمت جاری نگه داریم . . . .

مطالب مرتبط:

شب یلدا در فرهنگ ایران       نوشته: محمود روح الامینی    از وبلاگ موج و مرجان

شب یلدا              از وبلاگ یادداشت های روزانه من

دکتر « فریدون جنیدی »: جشن شب یلدا٬ جشن بزرگداشت علم است.

میر جلال الدین کزازی : کریسمس همان شب چله است.

یلدا در افسانه ها و اسطوره های ایرانی حدیث میلاد عشق است که هر سال در « خرم روز» مکرر می شود.